دوشنبه ۲۱ آذر ۱۴۰۱ - ۱۲:۰۵

لزوم توجه به آیین و سنن ملی در سینما و تلویزیون/۱

انصافی: متأسفانه مدیران فرهنگی نسبت به پشتوانه های تاریخی و فرهنگی بی توجهند/ تولید آثار سینمایی و تلویزیونی در مورد آیین و سنن ملی قطعاً با استقبال نسل جوان روبرو می شود

جواد انصافی

سینماپرس: جواد انصافی نویسنده، بازیگر و کارگردان نمایش های آیینی سنتی در آستانه شب یلدا در خصوص لزوم توجه به آیین و سنن ملی در سینما و تلویزیون گفت: متأسفانه مدیران فرهنگی نسبت به پشتوانه های تاریخی و فرهنگی بی توجهند؛ نه تنها در سینما و تلویزیون شاهد این بی توجهی و اهمال کاری هستیم که در سایر بخش ها و حوزه های دیگر از جمله آموزش و پرورش نیز چنین معضلی به شدت مشاهده می شود به نحوی که مدتی است شاهد آن هستیم مطالب در مورد تاریخ و آیین های کهن در برخی کتاب ها نیز در حال حذف شدن هستند و همین مسأله باعث می شود کودکان، نوجوانان و جوانان هیچ شناختی از آیین و فرهنگ کشور خودمان پیدا نکنند و مجذوب فرهنگ وارداتی غرب شوند.

کارگردان نمایش «چله زری و عمو چله جون» و «کل عنایت» در گفتگو با خبرنگار سینماپرس افزود: بنده سال های متمادی است فعالیت جدی در حوزه آیین و کهن و رسوم و سنت های کشورمان دارم و علاوه بر حوزه نمایش کتاب های زیادی در این باره نوشته ام و تلاش بسیار کرده ام تا کارهای ماندگاری در این حوزه تولید کنم اما متأسفانه ما هر بار می خواهیم کار کنیم بعد از کلی دوندگی به ما اجازه ای برای کار نمی دهند چرا که ضرورت پرداختن به فرهنگ ملی و بومی را احساس نمی کنند و نمی دانند پرداختن به این موضوعات چقدر حائز اهمیت است.

انصافی در پاسخ به این پرسش که به عقیده شما عدم همراهی مسئولین از تولیدات فرهنگی در خصوص آیین ها و سنن ملی چه دلیلی دارد اظهار داشت: تعدادی از آن ها اصولاً هیچ سوادی در این زمینه ندارند، اصلاً با این مقوله آشنا نیستند و از این رو از درک اهمیت آن عاجزند از سوی دیگر برخی افراد هم وجود دارد که سواد مکفی در این زمینه دارند اما در خیال خودشان ضرورتی برای پرداختن به آن نمی بینند و معتقدند امروزه نیازی برای چنین تولیداتی وجود ندارد.

این هنرمند پیشکسوت سپس با بیان اینکه تولید آثار سینمایی و تلویزیونی در مورد آیین و سنن ملی قطعاً با استقبال نسل جوان روبرو می شود متذکر شد: برخی بر این باورند که این قبیل تولیدات نمی تواند نوجوانان و جوانان امروزی را به سمت خود جذب کند در صورتی که تصورشان از اساس اشتباه است چرا که به بنده به عنوان یک فعال این حوزه ثابت شده که اتفاقاً جوانان و نوجوانان علاقمند آگاه شدن و یادگیری هستند و از این آثار استقبال می کنند.

وی در همین راستا ادامه داد: اگر ما ظاهراً میل چندانی از سوی نسل جوان برای تولیدات این چنینی نمی بینیم به علت آن است که با محتوای این آیین و سنن آشنایی ندارند اما اگر آثار فرهنگی در این باره با زمانی ساده و عامیانه تولید شود آن ها از این آثار استقبال خواهند کرد و به جای آنکه دنباله روی از فرهنگ وارداتی بکنند پیگیر و دنباله روی فرهنگ ملی و ارزشمند خودمان خواهند شد.

این پژوهشگر، کارگردان و نویسنده خاطرنشان کرد: فرهنگ و آیین ما تماماً مبنای علمی دارد؛ وقتی این مبنای علمی برای نوجوانان و جوانان بازگشایی شود و آن ها بدانند که چه اندیشه و خردی در یکایک آیین های ما وجود دارد مجذوب این فرهنگ خواهند شد؛ تردید نکنید ما اگر آثاری را در سینما و تلویزیون با محتوای غنی تولید کنیم قطعاً همه اقشار جامعه با میل بسیار از آن آثار استقبال خواهند کرد.

انصافی در بخش دیگری از این گفتگو با اشاره به آیین شب یلدا گفت: هر گوشه مراسم شب یلدا یک موضوع و نکته ای دارد که برای مردم تا به حال روشن نشده است و به همین دلیل مردم از آن آگاهی ندارند. شب یلدا یکی از آیین های مهم ما است؛ یکی از مهمترین پیام های شب یلدا این است که باید شام را سبک خورد. خیلی جالب است که از هزاران سال پیش نیاکان ما گفتند میوه بخورید، شام را سبک بخورید اما مردم از آن آگاهی ندارند و فکر می کنند پزشکان امروزی به این نتیجه رسیده اند.

وی ادامه داد: موقعی که من این را پژوهش را انجام دادم و آن را تبدیل به کتاب و نمایش کردم با مفاهیم بسیار جالبی روبرو شدم؛ مثلاً طبق یک سنت قدیمی شب یلدا در اردبیل بزرگ خانواده یک کاسه ماست بزرگ را جلویش می گذارد و آن را به صورت نمادین می برد و می گوید قضا و بلا را بردیم و آن تکه های ماست را در کاسه ماست خوری می ریزد و یک کاسه ماست کوچک به همه می دهد و می گوید همه باید این را امشب به عنوان شام با یک لقمه نان بخورند؛ این بدان معنی است که اگر شب شام را سبک بخوریم قضا بلا از وجودمان می رود.

این هنرمند تأکید کرد: نمونه این مفهوم را در شهرهای مختلف با فرم های دیگر داریم. یکی از پیام های دیگر شب یلدا این است که آجیل بخوریم؛ اصولاً صرف آجیل در همه سنت های ما اعم از شب یلدا، چهارشنبه سوری، نوروز، مهرگان و... وجود دارد ما حتی برای حل مشکلات مان آجیل مشکل گشا می خوریم؛ شاید برای کسی این پرسش به وجود آید که چرا این همه آجیل داریم؟ پاسخ این پرسش ساده است چون آجیل برای بدن سلامتی می آورد و انسان را زود گرسنه نمی کند.

انصافی افزود: یکی دیگر از آیین های شب یلدا این است که می گویند دخترها از سر چشمه آب پاک بیاورند چون الهه آب ما آناهیتا است و چون الهه آب یک زن است زن ها باید آب بیاورند و وقتی می آورند کنار کرسی تشت می گذارند و کوزه آب را مادر یا مادربزرگ به صورت نمادین در دستش می گیرد و صورت و رخت و ظرف می شورد. یعنی نظافت کلی خانه با آب پاک انجام می شود و سپس پس آب آن را در رودخانه یا جوی آب روان می ریزند که برای کشاورزی و... استفاده شود. این نشان می دهد ما از هزاران سال قبل فاضلاب را تسویه می کردیم که الآن کل اروپا به این نتیجه رسیده که باید فاضلاب تسویه شود.

این هنرمند پیشکسوت در خاتمه این گفتگو تصریح کرد: من برای مسئولان صدا و سیما و ارشاد متأسفم که به ما آنچنان که باید اجازه پرداختن به این آیین ها و سنت های ارزشمند و کهن را نمی دهند و باعث شده اند تا جوانان نسبت به این آیین ها آگاهی پیدا نکنند و فکر کنند که علم غربی ها از ما بیشتر است در صورتی که ما روزگاری بین تمام کشورهای جهان سرآمد علم بوده ایم و غربی ها از روی دست ما تقلید کرده و می کنند.

اخبار مرتبط

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.