در خلأ حضور برنامههای اجتماعی خاص و کارکردی در تلویزیون، این روزها دورهمی مهران مدیری توانسته در قالب یک برنامه اجتماعی به نقد رفتارهای غلط اجتماعی بپردازد و با فرهنگسازی در حوزه زندگی مدرن، به صراحت حرفهایی را بزند که شاید دیگران کمتر جرات ورود به آنها را داشته باشند. مهران مدیری براحتی از روند معمول برنامههای گفتوگو محور غیرجذاب فاصله گرفته است و با تلاش برای بسط نقد اجتماعی در مدیوم طنز مخاطبان فراوانی را پای شبکه نسیم نشانده است. یکی از سختیهای کار تلویزیون و در واقع یکی از ظرافتهای برنامهسازی و رسانه، بیان صریح انتقادات با لحاظ حداکثر واقعبینی است. مهران مدیری که سابق بر این با نقد گروههای مختلف و نهادها و بخشهای متفاوت در مدیوم طنز تلاش کرده آنها را به چالش بکشد این بار در «دورهمی» هم این فرآیند را ادامه داده است. نقد سیستم پزشکی و نظام بهداشت در «درحاشیه»، نقد شعرا، روشنفکران، ماهوارهها، سیاستمداران، اهالی فوتبال و... در مرد هزار چهره و نقدهای صریحی که مهران مدیری در سالهای قبلتر در «شبهای برره» و اثار دیگر پیش برده است، نشان میدهد او اتفاقا در «دورهمی» به حدمطلوبی رسیده است.
از آنجایی که برنامههای متعددی در همه این سالها ساخته شده که بنا داشتهاند پیامهای خود را از طرق مختلف به مخاطبان برسانند، دورهمی در قیاس با آنان چندگام جلوتر است. استفاده از نمایش، جذابیتهای بصری، موسیقی، کلیپ، استفاده از هنرمندان، ورزشکاران و چهرهها یا خیلی کارهای دیگر، فرآیندهایی است که بسیاری برای انتقال پیام طی میکنند. دعوت از ستارهها هم یکی از گزینههایی است که همه برنامهسازان از آن به عنوان یک گزینه استفاده میکنند اما هدفی در پی این دعوت از ستارهها نیست. دورهمی نشان داده که دعوت از ستارهها و میهمانان را هدفدار پیش میبرد. در آغاز رخداد این برنامه نقدهایی به کپی بودن برنامه وجود داشت اما این روزها محتوا آنقدر غلبه دارد که این موضوع به چشم نمیآید و به نظر نمیرسد عیب و ایراد گرفتن از صرفا دکور مشابه یا فرم مشابه برنامه تلویزیونهای دیگر، محلی از اعراب داشته باشد، آن هم وقتی مهران مدیری در محتوا با یک ایدهپردازی خلاقانه حتی به «خندیدن» هم جهت میدهد و صرفا «الکی خندیدن» را تجویز نمیکند.
این روزها بهرغم اینکه برخی از چهرههای اصلی و فعالان روزهای آغازین در پروژه «دورهمی» کنار گذاشته شدهاند، مهران مدیری باز به تنهایی حتی بهتر از گذشته دورهمی را اداره میکند، حتی به اعتقاد برخی مخاطبان، بخش نمایش در دورهمی یک بخش زائد و اضافی تلقی میشد. اخیرا هم مدیری از تغییرات اساسی در «دورهمی» خبر داده است. دورهمی یک حرکت خلاف جریان معمول در تلویزیون است، چون میتواند با یک گفتوگوی معمولی خلأ بسیاری از برنامههای اجتماعی را در تلویزیون با نقدهایی صریح پر کند. نقد صریح به سیاست، اقتصاد و اجتماع آن هم با زبان طنز اگرچه ساده به نظر میرسد اما معمول نیست. پیشتر درباره دورهمی گفتیم که نشان دادن ایرادهای معمول جامعه مدرن و نقد آن، مواجههای صریح با واقعیت و با هم خندیدن به عیبهایی که انسان امروز حتی خود، آنها را دوست ندارد و نمیپسندد و جبر مدرنیته آنها را بر او تحمیل کرده، ویژگی مهم «دورهمی» است. نقد نوکیسگی، «تازه به دوران رسیدگی»، تجمل و اشراف، نقد آقازادگی و به چالش کشیدن سلبریتیهای مرسوم از اتفاقات کمنظیر دورهمی است. مدیری اگر هم کپی یا تقلید کرده باشد، از خود و ایدهای که همیشه در آثارش پیش میبرد کپیبرداری کرده است. همانطور که گفته شد دورهمی نمونهای خاص از یک برنامه اجتماعی است. برنامهای که «خندیدن» را با «نقد» همراه کرده است و شاید نقطه تمایز مدیری با دیگران همینجاست.
* مشرق
ارسال نظر