در ابتدای این مراسم پس از پخش کلیپی که توسط فرهنگسرای رسانه از نظرات مردم درباره برنامه "نود" تهیه شده بود، فردوسی پور گفت: کلیپ جالبی دیدیم که حرفی را که من میخواستم بزنم مردم در آن گفتند. 13 سال از تاسیس برنامه 90 گذشته و وارد چهاردهمین سال آن شدهایم. مرداد 78 وقتی برنامه کلید خورد جوان 25 سالهای بودم. گرچه اکنون برنامه ما با آن سالها قابل مقایسه نیست اما کار ما نیز مثل هر اثر دیگری باید نقد شود.
در ادامه فردوسی پور با بیان اینکه در سال 78 فکر نمیکردم به اینجا برسیم. اما در رویاهایم همیشه دوست داشتم برنامه دیده شود و مردم با آن ارتباط برقرار کنند. از ابتدا علاقه نداشتم وارد مسایل سیاسی شوم. اما ورود اهالی سیاست به ورزش، مثل دخالت نمایندگان مجلس در یک موضوع ورزشی، پرداختن به سیاست را در برنامه اجتناب ناپذیر میکند. وگرنه هیچ علاقهای به سیاست نداشتم، ندارم و نخواهم داشت.
وی همچنین دربارهی ایده اولیه ساخت برنامه ی نود گفت: انگیزه ی اولیه ی ساخت این برنامه، علاقمندی به فوتبال و کم اطلاعی از آنچه که در فوتبال شهرستانها می گذرد بود که پس ازدیدن نسخهای از برنامه انگلیسی match of today کارمان را آغاز کردیم.
در ادامه حاج رضایی با اشاره به اینکه دغدغهاش در فوتبال دغدغه فرهنگی بوده اظهار کرد: معتقدم بدون رشد فرهنگ، ارتقایی در فوتبال نخواهیم داشت. شرکت در برنامه 90 برای من یک افتخار است. در فوتبال صحنههای دراماتیکی رقم میخورد و همواره فوتبال جلوتر از کارشناسان رده اول دنیا حرکت میکند. حتی تعابیری وجود دارد که فوتبال را خود زندگی می داند. در سال 2008 یک فیلمساز انگلیسی مستندی به نام "مردی روی سیم" ساخت که داستان واقعی کسی بود که فاصله ی بین برجهای دو قلو را با کشیدن سیمی در ارتفاع 411 متر و 48 سانتیمتر از سطح زمین طی کرد تا مانیفست خود را اعلام کند. تصور من این است که کار فردوسی پور از آن مرد هم سختتر است چرا که او هر هفته برای نشان دادن عدالت و فرهنگ از روی آن سیم عبور میکند.
وی افزود: برنامه 90 را نمیتوانیم از عادل جدا کنیم و این دو به منزله دوقلوهای به هم چسبیدهای هستند که جداییشان به مرگشان منجر میشود. این برنامه بیانیههایی صادر میکند که فرهنگسازی، مبارزه با عدالت ستیزی و عمیق تر کردن نگاه جامعه نسبت به فوتبال از جمله آنهاست. این موضوع 90 را به شکل یک رنسانس و انقلاب در جامعه درآورده که تاثیرات آن را نیز میبینیم.
دکتر حسین پاینده نیز در ادامه در سخنانی اظهار کرد: من در کلاسهای نقد ادبی برای دانشجویان رشتههای مختلف از جمله فلسفه هنر، تاکید میکنم برنامه 90 را نگاه کنند. ما این برنامه را یک متن میدانیم که میتواند قرائت شود و از دو دید روانکاوی و نشانهشناسی قابل بررسی است. زمین فوتبال و تمام حاشیههای آن از جایگاه خبرنگاران، تماشاچیان و داوران را به کلی نشانگانی میدانیم که از دالهای آنها مدلولهایی به ذهن متبادر میشود که ما با استفاده از این مدلولها معنای ثانوی فوتبال را بررسی میکنیم.
پاینده در سخنانی گفت: شاهد آن هستیم که وقتی برنامه نود سه هفته پخش نمیشود، شایعاتی پیرامون آن رواج پیدا می کند و تیترهای بسیاری در مطبوعات زده می شود که این موضوع نشان می دهد 90 توانسته به گستره مردم نفوذ کند. این در حالی است که صدا و سیما برنامههای ورزشی دیگری نیز دارد که هیچکدام تا این حد محبوب نشدهاند. چرا که 90 از تعارف ایرانی اجتناب میکند و به هیچ چهرهای باج نمی دهد.
آشنا نیز در ادامه گفت: مهمترین ایراد برنامه 90 دامن زدن به تب فوتبال زدگی در جامعه است که به صورت سیستماتیک عمل می کند. در واقع در فقدان برنامههای دیگر وجود 90 باعث میشود فوتبال در جامعه اهمیتی بیشتر از آنچه شایستگیاش را دارد، داشته باشد.
وی افزود: اگر ما 90 سیاسی، اقتصادی یا برنامه های مشابه دیگر داشتیم باز هم نگران فوتبال زدگی میشدیم؟ اما مسلماً در صدا و سیمایی که در آن جز فوتبال در حوزههای دیگر برنامه خوبی ساخته نمیشود، ناخودآگاه این اتفاق رخ میدهد. درواقع فوتبال یک کبریت بیخطر تلقی شده که همه میتوانند در آن به سر و کله هم بزنند، به شرط آنکه به خطوط قرمز وارد نشوند!
فردوسی پور در واکنش به انتقاد کارشناسان مبنی بر اینکه چرا در برنامه 90 از کارشناسان محدودی استفاده می شود، در حالیکه برخی اوقات قضاوت های نادرستی دارند، عنوان کرد: من با این موضوع موافقم. برخی اوقات کارشناسان ما نمیتوانند به خوبی قضاوت کنند و به علت اینکه مسئولیتی را برعهده دارند به گونه دیگری تصمیم میگیرند. اما بدانید که من هر زمانی که چنین اتفاقی افتاده از شخص دیگری استفاده کردهام و دیگر آن کارشناس را دعوت نکردهام. علت اینکه چنین افرادی در برنامه حضور پیدا میکنند این است که افراد بسیار کمی هستند که بیطرف قضاوت کنند.
در ادامه نشست آقازمانی، مدیر گروه ورزش شبکه 3، در خصوص انتخاب فردوسیپور و حمایت سازمان صدا و سیما از او عنوان کرد: فردوسیپور واقعا آدم سالمی است. او اسیر هوای نفس خود نشده است و تمام فاکتورهایی که یک مجری خوب باید داشته باشد را دارد. قبول دارم که برخی مشکلات و ایرادات وجود دارد که میتوان با رفع آن ها به هرچه بهتر شدن برنامه کمک کرد. امیدوارم 13سال دیگر نیز فردوسیپور بتواند این برنامه را اجرا کند و روز به روز بهتر شود.
آشنا نیز 90 را پرطرفدارترین برنامه تلویزیونی ایران خواند و گفت: برنامه 90 الگوی برنامه سازی موفق را برای دیگر برنامههای تلویزیونی ارایه داده و به این طریق یک خودباوری را در میان برنامه سازان رواج داد که ما می توانیم برنامهای را بدون استفاده از پلشتیها ساخته و آن را پر بیننده کنیم.
وی افزود: سالها است که سیمای جمهوری اسلامی در مقابل شبکههایی که مثل قارچ درآمدهاند تن به تسلیم و گاه مقاومتهای ناموفق داده اما با 90 نشان داده است میتوان بدون استفاده از سکس، خشونت و عبور از مرزهای اخلاقی، سیاسی، اعتقادی برنامههایی تولید کرد که میلیونها بیننده را پای تلویزیون میخکوب کرد.
این استاد دانشگاه با اشاره به موضوع یکسان بودن تهیه کننده و مجری یک برنامه یادآور شد: تجربه نشان داد در مواردی که نمیتواند قابل تسری باشد تسلط موجودی یک برنامه که خود تهیه کنندگی آن را نیز بر عهده دارد میتواند به موفقیت یک برنامه منجر شود و برنامه نه از رژی تهیه کننده که از داخل استودیو اداره شود.
آشنا تولید الگوی موفق نقد رسانهای را دیگر موفقیت 90 خواند و اظهار کرد: در یک برنامه تلویزیونی فوتبالی شاید این پرسش پیش بیاید که مجری برنامه با فدراسیون، یک بازیکن یا تیم و یا یک شرکت تجاری زد و بند کرده است اما در 90 مردم حس می کنند کسی آنها را نمایندگی میکند و فردوسی پور چشم بینا، هوشیار و نگرانی است که از طرف مردم وقایع را باز میکند و شرح میدهد. از طرفی ما در سالهای اخیر عادت کردهایم همواره نق بزنیم و رو در رو تعارف کنیم اما 90 با صراحت خود حساسیتهای جامعه در این زمینه را بالا برد.
حاج رضایی نیز در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: جورج اورول میگوید فوتبال جنگ بدون تیراندازی است. برخی منتقدان نیز فوتبال را یک جنگ میخوانند. من بعد از خواندن کتاب سایمون کوپر که فردوسی پور آن را ترجمه کرده بود پی بردم آلودگی فوتبال ایران از برخی نقاط کمتر است و در برخی نقاط دیگر بیشتر.
وی تصریح کرد: بخش گستردهای از جامعه فوتبالی از برنامه 90 توقع سوبسید دارند مثلاً یک مدیر ناکارآمد میخواهد موفق جلوه کند یا یک رئیس آلوده پاک و مطهر نشان داده شود اما برنامه 90 بر پایه مستند ساخته میشود و همواره مردم را بهترین قاضی اتفاقات می داند.
غلامحسین شعبانی مدیر مسوول و سردبیر مجله دنیای ورزش نیز برخی انتقادها را به برنامه 90 وارد کرد، از جمله اینکه چرا زمانی که لیگ تعطیل میشود برنامه 90نیز تعطیل میشود.
عادل فردوسیپور در جواب به انتقاد شعبانی خاطرنشان کرد: با صحبتهای آقای شعبانی موافقم اما زمانی که لیگ تعطیل میشود ما از لحاظ برنامهسازی مشکلی نداریم و میتوانیم روی آنتن برویم اما به هر حال افراد نیاز به استراحت دارند و شاید این دو ماه تنفسی برای ما باشد. باید از یک برنامه تلویزیونی در حد برنامه تلویزیونی انتظار داشته باشید.
فردوسی پور با اشاره به سخنان مطرح شده در نشست گفت: استاد پاینده بهتر از من از برنامه تعریف کرد البته مردم در کوچه و بازار همواره ارادت خود را نشان می دهند اما اینکه قشر تحصیل کرده این گونه حرف بزند جای مباهات دارد. وظیفه رسانه بازتاب واقعیتها است. با این حال ممکن است کسی در برنامه پرده دریهایی کند اما من نمیتوانم صحبت های شخصی را سانسور کنم و چگونگی برخورد در یک برنامه زنده به مهمانان بر میگردد. با این حال 90 موفق شد میزان نقدپذیری مسئولین را بالا ببرد و باعث شود مسئولان مردم را در جایگاهی بینند که باید به آنها پاسخ دهند.
در ادامه آقازمانی در خصوص اینکه آیا با توجه به جنجالسازیهای برنامه 90، مسئولان این شبکه با مشکلاتی روبرو هستند، خاطرنشان کرد: در طول برنامه حدود 50تماس از افراد مختلف داریم که من فقط یکی دو مورد را به عادل انتقال میدهم. تهدیدها، تطمیع ها و مسایلی که نمی خواهم با انتقال آن ها به فردوسی پور، تمرکز او را برای اجرای برنامه برهم بزنم.
در پایان، سیدصادق پژمان مدیرکل روابط عمومی و امور بین الملل سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با اهدای هدایایی از سوی فرهنگسرای رسانه از عادل فردوسی پور تقدیر کرد.
انتهای پیام/ن.ف
ارسال نظر