به گزارش خبرنگار تلویزیون سینمای ایران، اولین چیزی که در رویارویی با برنامه «ماه عسل» امسال توجه را به خود جلب می کند، دکور خاص و متفاوت این برنامه است. دکوری که آنقدر نگاه را در خود نگه می دارد که در ابتدای مواجهه با آن ذهن بیننده از همراهی با مهمان ها و مجری جا می ماند. اگر کمی دقت کنید بعد از گذشت مدت زمانی از آغاز برنامه، نگاه به جای آنکه به صورت مهمان ها باشد روی دسته مبل یا خطوط عمودی ستون ها و یا نورهای قرمز انتهای صحنه ثابت مانده است. خبرنگار تلویزیون سینماپرس برای بررسی بیشتر این دکور با بهزاد کزازی طراح صحنه فیلم های سینمایی «پدر»، «باران»، «بید مجنون»، «یک تکه نان»، «اینجا چراغی روشن است» و تعدادی فیلم سینمایی دیگر و سریال های «در چشم باد» و «شهریار» به گفت و گو پرداخته است.

نظر شما به عنوان یک فردی که در کارنامه کاری اش طراحی صحنه فیلم هایی با حال و هوای معنوی به چشم می خورد، نسبت به دکور برنامه «ماه عسل» چیست؟

بسیار خدا را شکر می کنم از اینکه جنین حرکتی را شروع کردید و قصد تحلیل یک اثر را دارید. با ادامه این روند امیدوارم فرهنگ تحلیل رواج پیدا کند زیرا تحلیل باعث می شود هر کس سرکار خود بنشیند. ولی متاسفانه تا به امروز این روال باب نبوده. جایی هم که سوال نشود چرا این گونه کار شده است، هر اتفاقی می تواند بیفتد.

پشت طراحی دکور «ماه عسل» سواد بصری وجود ندارد، سواد بصری باید در طراحی چنین دکوری حاکم باشد که نیست. این برنامه قرار است در ماه رمضان پخش شود، ماهی که قرار است آدم ها در آن سبک شوند و از تعلقاتشان دل بکنند. مبل هایی که برای این برنامه انتخاب شده مبل هایی است که به تماشاچی فخر فروشی می کنند، حلقه مارپیچ طلایی دسته مبل چشم بیننده را می دزدد و دائم منم منم می کند که تناسبی با ماه رمضان ندارد. دسته مبل جای دست کسی است که می نشیند ولی این دسته جوری طراحی شده که زاویه دید را به خود معطوف می کند. اگر بخواهیم تازه به دوران رسیدگی را نشان دهیم این دکور مناسب است زیرا این نوع از مبلمان فخر و شعور در خود ندارد. زمانی که شعوری در طراحی مبلمان نباشد این طراحی دائما می خواهد اصرار کند که من پولدارم ولی در عین حال بی سواد هم هستم و مناسب جایی نیست که قرار است صحبت از معرفت شود.

نظرتان درباره رنگ سفید مبل و تضاد آن با زمینه سیاه دکور چیست؟

رنگ سفید مبل زمانی که قرار است مهمان های این برنامه روی آن بنشینند و با وجود آنکه بیشتر مهمان ها خانم هستند با قدی متوسط و قاب سفید مبل پشت سر آنها دیده می شود مناسب نیست. رنگ زمینه مبل باید به جای سفید جوری انتخاب میشد که مایه خاکستری اش متناسب با مایه خاکستری رنگ صورت باشد. رنگ فعلی مبل چهره ها را تیره تر نشان می دهد. با توجه به این که مهمان های این برنامه اغلب با هوشیاری از بین انسان های خوب انتخاب می شوند تا با سرگذشت خود نتیجه اخلاقی به بیننده القا کنند این رنگ مبل در پس زمینه صورت مهمان ها باعث می شود چهره آنها تیره تر دیده شود و در نمای باز تنها یک سر سیاه پیدا باشد و شخصیت کاراکتر مهمانان با سیاهی چهره شان معکوس القا شود. از طرفی رنگ سفید مبل با سیاهی زمینه بالاترین کنتراست را دارد. من اگر بخواهم برای برنامه ایی مناسب ماه رمضان موسیقی تعریف کنم می روم سراغ سازهایی مانند نی و عود تا صمیمیت این برنامه را نشان دهم ولی برای تعریف موسیقی متناسب با کنتراست سیاه و سفید از موسیقی جاز استفاده می کردم و این کنتراست مناسب فضایی صمیمی و دلنشین نیست. سیاهی فضا زمانی استفاده می شود که بخواهیم در جایی خاص روی نور تاکید کنیم. در جایی که تاریکی معنا ندارد نور معنا پیدا می کند. حضور تاریکی یعنی قصد دارم نور را یک جای خاص استفاده کنم که این گونه نبوده است.

دکور ماه عسل تداعی کننده چه نوع معماری است و آیا از نظر شما این دکور خوب اجرا شده؟

وجود محراب هایی که تکرار شدند قصد دارند که شبستان را تداعی کنند اما چنین سقفی با ستون های چهار سانت بدون ارجاع به نمونه های کهن و قدیمی اش اصرار دارد بگوید من دکورم و خودش را از باقی اجزای صحنه می کَند. اگر طراح صحنه ای بخواهد فضای یک قلعه را بازسازی کند برای آنکه وانمود کند دکور موجود یک قلعه است باید قطر دیواره ها را ۱.۵ متری بگیرد. در دکور «ماه عسل» برای ستون های شبستان بهتر بود به جای ستون های چهار سانت از ستون های ۲۰ یا ۳۰ سانتی متری استفاده می شد تا قدمت معماری آن دوره نشان داده شود. اگر روی یک ستون پهن بیست سانتی نقش برجسته نیز کار می شد این قدمت افزایش می یافت. پروفیل چهار سانت برای این ستون ها نه تنها اصالت ندارد بلکه برای نشان دادن قدمت و اصالت یک نوع خاص از معماری فقیر است. از طرفی در اجرا نیز ضعیف عمل شده و محراب ها کج ساخته شده اند. در قسمت بالایی دکور نیز از پلکسی استفاده شده که تصویر و نور محیط را انعکاس می دهد. اگر قرار بود فضای یک دیسکو منعکس شود انعکاس نورها برای آن فضا مناسب بود ولی در دکور این برنامه، چنین مصالحی تنها کارکردش آن است که حواس بیننده را پرت کند، تمرکز را بگیرد و زاویه نگاه را به سمت بالا بدزدد.

 لوستر این دکور نیز ماکت یک لوستر فاخر و وصله ناجوری است که در نهایت فخر اصرار به تداعی کردن تازه به دوران رسیدگی دارد. که با برنامه ای که صحبت از سادگی و بی غل و غشی می کند جور در نمی آید. چرخش دکور نیز زمانی می توانست ارزش پیدا کند که در این گردش بتوان چیزهای جدیدی دید. 

 از طرفی طراح فکر جای دوربین را نکرده است. در این فضا دو نمای اصلی مدیوم شات و لانگ شات ارائه می شود. اما صحنه برای نمای مدیوم طراحی ندارد و در نمای مدیوم نورهای قرمز بک راند که پررنگ ترین رنگ این دکور نیز هستند به طرز آزار دهنده ای  حواس مخاطب را می گیرد. نورهای قرمز انتهای صحنه؛ نور چراغ های شهر را تداعی می کند و مخاطب حس خواهد کرد که هر کدام از این نورها می تواند پنجره خانه او باشد که قطعا رنگ قرمز مناسب این ایده نیست. در این دکور جای آجرهای قزاقی، گلدان های شمعدانی، گلدان حسن یوسف و هرگونه گیاهی خالی است.

آیا لباس های که مجری می پوشد برای اجرای چنین برنامه ای و در چنین صحنه ای مناسب است؟

در برنامه شب گذشته لباس مجری بیش از حد براق و شق و رق بود انگار که به یک مهمانی مجلل آمده باشد و این شکل از لباس مثل تمام ارکان دیگر این دکور و صحنه مناسب یک فضای صمیمی نیست خصوصا که اگر قرار باشد مهمان برنامه با لباس سربازی حضور پیدا کند.

گفته می شود که نمونه ای مشابه این دکور در یک برنامه فرانسوی ماهواره وجود دارد، آیا ممکن است این دکور برگرفته از ایده ی دکور یک برنامه خارجی باشد؟

این دکور می توانند کاریکاتوری از دکور یک برنامه  فرانسوی باشد. شک نکنید قطعا در آنجا یک شخص با سواد بصری ناظر ساخت دکور خواهد بود.

چرا وضعیت دکور سازی در تلویزیون به گونه ای شده است که دکور برنامه «ماه عسل» با وجود این همه نقطه ضعف در طراحی و اجرا، جزو دکورهای خوب محسوب می شود؟ آیا طراحان ما ضعیف شده اند؟

 اگر بین دانش آموزان یک کلاس شش نفر نمره زیر ده بگیرند اشکال از آن بچه هاست ولی اگر کل کلاس نمره ضعیف بگیرند باید به کار آن معلم شک کرد. صدا و سیما با انتخاب نکردن اشخاص متخصص بستری می آفریند که محتوم به شکست می شود، کار خوب هم اگر ارائه شود با خون دل ارائه شده است. در کل اگر وظیفه ای بر دوش کسی که دانش ندارد گذاشته شود، آن فرد می تواند از مشاوران خوب استفاده کند. اما چیزی که برای صدا و سیما مهم است این است که با مبلغ مشخص کار را به برنامه برساند و همیشه هم برای آماده سازی دکور برنامه های مناسبتی دیر اقدام می شود.

گفتگو از عطیه نوری

انتهای پیام/ب.ب/ن.ف