به گزارش سینماپرس، جلد هشتم از مجموعه ۱۶جلدی دائرﺓ‌المعارف «اسلامیکا» (Encyclopaedia Islamica) به سرویراستاری فرهاد دفتری و مرحوم ویلفرد مادلونگ از سوی انتشارات بریل در می ۲۰۲۵ (اردیبهشت ١۴٠۴) منتشر شد. اثری که نسخه انگلیسی و مختصر دائرﺓ‌المعارف بزرگ اسلامی به سرویراستاری کاظم موسوی بجنوردی است که جلد بیست‌وششم آن، ماه گذشته در تهران به طبع رسید.

از ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن توجه ویژه به اسلام شیعی و میراث غنی و متنوع آن و نیز ایران فرهنگی است، که آن را مکمل دائرﺓ‌المعارف‌های دیگر به زبان‌های غربی می‌کند، ازجمله دائرﺓ‌المعارف اسلام چاپ انتشارات بریل با بیش از یک‌قرن سابقه و با نگاه اهل سنت به اسلام. اسلامیکا، علاوه‌بر ارائۀ مدخل‌هایی دربارۀ موضوعات و شخصیت‌های مهم در اسلام به‌طور عام، این امکان را به خوانندۀ غربی می‌دهد تا اسلام شیعی و ایران فرهنگی را نیز به‌نحو خاص بشناسد.

اسلامیکا نتیجۀ همکاری مرکز دائرﺓ‌المعارف بزرگ اسلامی و مؤسسۀ مطالعات اسماعیلی است. اسلامیکا با نظارت علمی احمد پاکتچی در تهران و رضا شاه‌کاظمی در لندن، و نیز مدیریت شهرام خداوردیان در تهران و وندی رابینسون در لندن در حال فعالیت است. هم‌چنین ایزابل میلر، استیفن هرتنستاین، راسل هریس، محمد عیسی ویلی، نجم عباس، مرجان افشاریان و مهران نوری از اعضای تیم ویراستاری اسلامیکا هستند.

جلد هشتم اسلامیکا با مدخل «حبیب عجمی» (Ḥabīb al-ʿAjamī) آغاز می‌شود و با مدخل «حویزی، عبدعلی» (al-Ḥuwayzī) پایان می‌یابد و شامل مقالاتی دربارۀ امامان شیعیان: امام حسن مجتبی (ع)، امام حسین (ع)، امام حسن عسکری (ع)، و شخصیت‌های شیعی ازجمله علی بن حسین (علی‌اکبر)، حبیب بن مظاهر، و علامۀ حلّی است. در میان مشاهیر ایران فرهنگی در این جلد، مدخل حافظ می‌درخشد. از بزرگان صوفیه، مقالاتی دربارۀ حسن بصری، هجویری، خواجه عبدالله انصاری هروی و حلاج آمده است و همچنین شامل مقالات مهمی دربارۀ آیین حج، علم حدیث، نهاد حوزۀ علمیه و مفهوم حقیقت است.

در پایان، مقایسۀ کمّی مقالۀ امام حسن عسکری (ع) در اسلامیکا، به قلم احمد پاکتچی در ۱۲هزارو۸۴۶ کلمه، با همین مدخل در ویراست دوم دائرﺓ‌المعارف اسلام، در ۷۸۴ کلمه، نمونه‌ای گویا از تمرکز اسلامیکا بر معارف شیعی است.

جلد هشتم دانشنامۀ اسلامیکا در ۱۱۸۰ صفحه، با تعدادی قریب به ۳۰۰ اشتراک آن‌لاین مستمر از کتابخانه‌های دانشگاهی، افراد و مراکز علمی در غرب از سوی انتشارات بریل، کهن‌ترین و معتبرترین ناشر آثار استشراقی در مغرب‌زمین با ۳۴۲ سال پیشینه در لایدن هلند، نشر یافته است.