دوشنبه ۲۴ اسفند ۱۳۸۸ - ۱۲:۲۴

با حضور اهالی رسانه ها در فرهنگسرای رسانه؛

عملکرد یکساله "بی بی سی فارسی " نقد و بررسی شد

مهدی فضائلی   اکبر نبوی

نشست نقد و بررسی شبکه خبری بی بی سی فارسی از آغاز تا امروز با حضور "اکبر نبوی" و "مهدی فضائلی" با حضور خبرنگاران خبرگزاری ها و علاقمندان به موضوعات رسانه ای برگزار شد.

 

به گزارش خبرنگار خبرگزاری سینمای ایران، اکبر نبوی کارشناس رسانه در سخنانی در ابتدای نشست گفت: من شخصا از راه اندازی شبکه خبری بی بی سی فارسی خوشحال هستم. نه اینکه با اهداف، جهت گیری ها و نوع سیاست گذاری های آن موافق باشم ولی اساسا به عنوان فردی که دغدغه مسائل حوزه رسانه را دارم اعتقاد دارم که رسانه ها می توانند به هم کمک کنند.

مهدی فضائلی هم در سخنانی در ابتدای نشست گفت: بحث در مورد رسانه ها و تحلیل رسانه ها در کشوری همچون انگلستان با سوابق طولانی مدت در عرصه های مختلف خصوصا رسانه بسیار مهم است. رسانه های این کشور را نمی توان مستقل از مجموعه نظام حاکم در آن کشور ارزیابی و تحلیل کرد و شرایط بی بی سی با توجه به شرایط و مختصاتی که دارد به عنوان قدیمی ترین بنگاه سخن پراکنی ،جزئی از حاکمیت این کشور محسوب می شود.

وی افزود: بخش داخلی بی بی سی بسیار گسترده و متشکل از 5 شبکه رادیوییی و 12 شبکه تلوزیونی است و هم بخش بی بی سی ورد که مجموعه گسترده ای است . بی بی سی فارسی بخشی از بی بی سی جهانی است ودر مجموعه کمپانی بی بی سی قرار دارند لذا برای شناخت دقیق و عمیق مجموعه بی بی سی نیازمند بررسی نظام و ساختار حاکم بر انگلیس هستیم.

اکبر نبوی در پاسخ  به سوال مجری که به طرح دیدگاه های پرفسور مولانا درباره ناکارآمدی رسانه های بیگانه پرداخته بود گفت: آقای مولانا بیش از 40 سال در آمریکا زندگی می کند و شناخت دقیق و درستی از مسائل ایران امروز ندارد. جامعه ایران جامعه 30 سال قبل نیست که رسانه منبر به عنوان یک رسانه گرم بر خلاف صوت و تصویر که رسانه سرد هستند نقش و کارکرد 30 سال قبل را داشته باشد.

وی افزود: حتی تلوزیون جمهوری اسلامی ایران هم پذیرفته که رسانه منبر آن کارکرد و نقش و تاثیر اجتماعی 30 سال قبل را ندارد. البته این موضوع به معنای گسست ارتباط مردم با رسانه منبر نیست. هنوز هم رسانه منبر در ایران نقش آفرین است اما نه همانند 40 سال پیش.

نبوی ادامه داد: اساسا به دلیل نوع نگاهی که جامعه روشنفکری ایران از دوران مشروطه به غرب داشته و در آن رزگار سرآمد غرب انگلستان و تا حدی بلژیک بوده است ، یک شیفتگی و نوعی از خودباختگی در میان نسل روشنفکر ایرانی در مقابل کشورهای غربی وجود داشته است و این روشنفکران به دلیل عدم آگاهی و دانش درست از فرهنگ ملی و تاریخی خود و از خاستگاهی که از آن برخواسته است صرفا به مظاهری از تکنولوژی غربی توجه کرده اند.

وی خاطرنشان کرد: از طرف دیگر به دلیل همین وضعیتی که مابین طبقه تحصیلکرده جامعه وجود داشته و دارد در امتیاز دادن به رفتارها و باورها، شاخص های ملی را کنار گذاشته ایم. زمانی که شاخص های ملی کنار زده شود و شاخص های فرا ملی جایگزین آن شود به صورت طبیعی ترجیح می دهیم خود را با آن شاخص هایی که به عنوان شاخص های اصلی مورد پذیرش و مهم تلقی شده نزدیک کنیم.

نبوی تصریح کرد: متاسفانه باید بپذیریم که رفتارهای رسانه ای در کشور، رفتار های سردبیران کل و دبیرانی که باید حتما در احزاب سیاسی فعالیت می کردند، سردبیرانی که از دانش رسانه کمترین آگاهی را دارند و سردبیرانی که نتوانستند در میان احزاب سیاسی ظهوری داشته باشند و رسانه را انتخاب کردند اینگونه است که از من خبرنگار توقع دارند بر اساس گرایش سردبیران ،میدان فعالیت خود را عوض کنم .در واقع باید بگویم بخش عمده ای از رسانه های کشور بولتن های حزبی هستند.

وی ادامه داد: اگر بخواهیم به فعالیت های بی بی سی از آغاز تا روز پس از انتخابات امتیاز دهی کنیم عدد 10 را می دهیم. اما از شنبه 22 خرداد 88 به شدت این عدد رشد تصاعدی می کند و این امتیاز به عدد 20 نزدیک میشود آن هم به دلیل فعالیت های رسانه ای، اما این امتیاز از ماهیت و عملکرد این رسانه نیست بلکه این امتیاز را رسانه های داخلی و صدا وسیما با گشاده دستی در اختیار بی بی سی قرار دادند.

مهدی فضائلی در بخش دیگر صحبت های خود گفت: اگر بخواهیم شبکه بی بی سی فارسی را در همین چند مجری و امکانات ظاهری بررسی کنیم بسیار ساده انگارانه است و نشان از عدم شناخت دقیق از ساختار این شبکه دارد. قدرت بی بی سی ناشی از پشتوانه بسیار قابل توجه و توانمندی است که معمولا به چشم نمی آید. رسانه ها هرچقدر قدرتمند تر باشند این عقبه قوی تر خواهد بود.

وی افزود: اگر بخواهیم قدرت بی بی سی را ارزیابی کنیم اولا باید توجه داشته باشیم که دولت انگلستان دولتی است که یک سابقه استعمار بسیار قوی در میان دولت های غربی در خاورمیانه دارد. آن اندازه ای که انگلستان در زمینه مردم شناسی کشورهای خاورمیانه کار کرده هیچ کشور دیگری این پژوهش ها را انجام نداده است.

مدیر عامل سابق خبرگزاری فارس به زمان تاسیس مجموعه شبکه های بی بی سی اشاره کرد و افزود: شبکه بی بی سی در سال 1922 تاسیس شد و تا امروز نزدیک به 90 سال از آغاز به کار آن می گذرد و بخشی از توانمندی های شبکه های تازه تاسیس بی بی سی از توانمندی های مجموعه های کمپانی بی بی سی بهره مند می شوند. در شبکه بی بی سی فارسی زمانی که یک لایه به عقب می رویم به افراد باسابقه ای بر می خوریم که از "صادق صبا" گرفته تا "برزگر" و "رمضانپور" که معاون فرهنگی ارشاد کشور در یک دوره ای بود همه در زمینه های رفتار شناسی و جامعه شناسی صاحب نظر هستند.

وی ادامه داد: حتی خانم "پطروسیان" که خیلی کم در بی بی سی فارسی ظاهر می شود از جمله افرادی هست که نقش تربیتی برای سرویس های امنیتی رسانه ای بی بی سی را بر عهده دارد. آن چیزی که ما از صفحه تلوزیون می بینیم سطحی ترین لایه از بی بی سی است که مشاهده می کنیم و علت اصلی توفیقات بی بی سی به این سطح بر نمی گردد.

فضائلی خاطرنشان کرد: شبکه بی بی سی اصرار بسیاری به بی طرف بودن دارد ولی بر اساس اسناد و مدارک موجود روشن است که بی بی سی نه مستقل و نه بی طرف است و این عدم بی طرفی هم در شبکه بی بی سی جهانی و هم در بی بی سی فارسی دیده نمی شود.

وی تصریح کرد: نه تنها بی بی سی بلکه شبکه های دیگر اروپایی از جمله "زد دی اف" و "آر تی ال" آلمان هم با حمایت دولت اداره می شوند و بر اساس قانونی که در این قبیل کشورها لازم الاجرا است مردم موظف به پرداختن هزینه ای ماهانه به این شبکه ها هستند. در انگلستان هر فردی که از تلوزیون استفاده می کند موظف است که ماهانه 11 پوند به کمپانی بی بی سی کمک کند که تقریبا نزدیک به 8 میلیارد دلار درآمد در سال برای بی بی س بدست می آید.

فضائلی ادامه داد: بودجه بی بی سی جهانی رسما از سوی وزارت امور خارجه انگلستان تامین می شود و به صورت جزئی تر بی بی سی فارسی که از همان روز اول اعلام کردند که با بودجه اولیه 22 میلیون دلار راه اندازی شده است.

وی به انتخاب دبیران بی بی سی اشاره کرد و گفت: دبیر بی بی سی را شورای مدیرانی انتخاب می کند که آن شورای مدیران توسط دولت به ملکه انگلستان معرفی می شوند و او به آنها حکم می دهد و آن شورا مدیران بی بی سی را انتخاب می کند.

فضائلی خاطرنشان کرد: در نهایت آن تولیداتی که در خروجی بی بی سی قرار می گیرد به تحکیم دستاوردهای انگلستان کمک می کند. البته در برخی موراد با چنان ظرافتی عمل می کنند که این جانب داری کاملا مشخص نباشد اما واقعیت امر، جانبداری بی بی سی از دولت و حمایت آن از سوی دولت است و آنقدر حرفه ای عمل می کنند که بی طرف نبودن اخبار آن برای عامه مردم قابل تشخیص نیست.

اکبر نبوی در ادامه نشست در توضیحاتی ادامه داد: نه تنها بی بی سی بلکه مهمترین رسانه های صوتی و تصویری در کشورهای غربی به مفهومی که ما از آن برای استقلال یاد می کنیم مستقل نیستند و این موضوع هیچگونه عیب و ایرادی ندارد. اگر رسانه ای از دولت بودجه بگیرد و بر خلاف منافع کشور خود عمل کند عمل زشتی انجام داده است. اما اگر رسانه ای از دولت بودجه بگیرد و در راستای منافع ملی با جذابترین شیوه ها و بهترین قالب ها وظیفه خود را انجام دهد ایرادی ندارد.

وی افزود: بی بی سی به عنوان نماینده کشوری با نام بریتانیا است که دست کم مردم ایران سابقه ای 400 ساله از دوران نفوذ و استعمار از دوران شاه عباسی دارند و در دوران قاجار این حضور به یک سلطه در رقابت با روسیه آن زمان تبدیل می شود. مردم ایران صدمات بسیاری از انگلستان دیده اند. اما باید از خودمان بپرسیم که چه اتفاقی رخ داده که مردم ایران که از انگلستان جز ستم و تباهی و نیرنگ و چپاول ندیدند در ماههای منتهی به بهمن 57 مهمترین منبع کسب خبر آنها رادیو بی بی سی فارسی می شود. چرا اعتماد و رجوع می کنند؟ رادیو بی بی سی فارسی آن زمان چگونه عمل می کرد و بسته های خبری خود را به چه صورتی ارائه می کرد؟ آیا بی بی سی در روزگاری که مردم به آن رجوع می کردند چه کار می کرد؟ آیا اکثر مردم ایران تردیدی دارند که اگر دست انگلستان به خاک کشور برسد همه چیز را چپاول می کند؟ پس چرا منبع مردم ،بی بی سی فارسی می شود؟ چرا بی بی سی فارسی در جامعه ای که از انگلستان اینقدر صدمه خورده موفق است؟ آیا موفقیت بی بی سی در جذب مخاطب در ایران از قدرت آن است و یا از ضعف ما است؟

نبوی خاطرنشان کرد: بی بی سی خیلی قدرتمند نیست البته نباید دشمن را ضعیف تصور کرد اما قدرت بیش از حد دادن به بی بی سی برای جبران کردن کاهلی در حل مشکل است. ما در حوزه عملیات رسانه ای در کشور بد عمل می کنیم. این ما هستیم که بستر مناسب برای نفوذ گسترده بی بی سی در سطح کشور را فراهم می کنیم.

 

نبوی با بیان این م که خبرنگاران پیشانی رسانه ها هستند گفت: خبرنگاران، گزارشگران و گفتگو کنندگان پیشانی تمامی رسانه های ارتباط جمعی در دنیا هستند و این به معنای کم کردن ارزش خبرنگاران و عکاسان نیست اما یک جمع، سازمان رسانه را هدایت می کنند این جمع ،مجموعه ای از افراد هستند که دارای توانمندی های متناسب و مناسبی باشند و منافع ملی کشور را بشناسند و کارکرد رسانه را شناخته و کاملا به دانش عملیات روانی در رسانه مسلط باشند.

رادیوی بی بی سی آن زمان و حالا شبکه تلوزیونی بی بی سی فارسی امروز کاملا از دانش روانی برای اقدامات خود استفاده می کند و ما هم نقاط کوری برای نفوذ ان در جامعه خواسته و یا ناخواسته برای آن فراهم کرده ایم. بسیاری از رفتارهای دشمنان اگر به توفیقی می رسد ناشی از قدرت آنها نیست بلکه بخش عمده ای از آنها به ضعف ما بر می گردد. ما درست رفتار نمی کنیم. ما باید نقاط ضعف خود را شناخته و نسبت به حل آنها اقدام کنیم.


فضائلی در بخش دیگر نشست در سخنانی گفت: اگر بپذیریم که رسانه ها در عرصه اطلاع رسانی هدفمند و هوشمندانه عمل می کنند برتری بی بی سی نسبت به صدای آمریکا و سایر رسانه ها به علت هوشمندی در نقل و انتقال و مخابره اخبار است. در اصل همین هوشمندی است که این شبکه را برای توده مردم قابل قبول می کند زیرا بی بی سی با استفاده فوق العاده هوشمندانه از ادبیات مودبانه برای مخاطب قرار دادن مردم و شخصیت ها جایگاه خود را در بین مردم باز کرده است.

وی افزود: عملکرد حرفه ای ایجاب می کند که در صورت شناسایی پایگاه های اطلاع رسانی دشمن جلوی فعالیت های آن را بگیریم زیرا این مانع شدن می تواند فرصت و زمان لازم برای یافتن راه مناسب برای مقابله با این قبیل شبکه ها را برای ما فراهم کند.

فضائلی ادامه داد: در حقیقت انداختن پارازیت و امواج مخرب بر روی شبکه ها ماهواره ای به منظور سالم نگهداشتن فکر و اندیشه مردم کشور است تا مدیران مرتبط با امور رسانه ای راهکارهای لازم برای مقابله با برنامه های آن را پیدا کنند.

وی تصریح کرد: تا زمانیکه مسئولین فرهنگی و مدیریتی کشور راهکار مناسبی برای مقابله با شبکه های ماهواره ای پیدا نکرده اند لازم است تا مانع از فعالیت های رسانه ای این شبکه ها شویم.

 

اکبر نبوی در سخنان پایانی خود در این نشست گفت: رسانه های ملی ما نباید از آگاهی مردم کشور بترسند زیرا آگاهی مردم بزرگترین کمک و خدمت به کشور محسوب می شود زیرا آگاهی به معنای فهم، درک و شناخت، فضای جامعه را ایمن می کند.

وی ملی بودن یک رسانه را بسیار مهم بر شمرد و گفت: رسانه ای موفق است که ملی باشد و همه صداها در آن شنیده شود. بی بی سی فارسی چرا موفق است؟ به این دلیل این که بیش از این که باموافقان خود گفتگو و مصاحبه کند با مخالفان روبرو می شود. زیرا بی بی سی هنر برقراری ارتباط با مخالف خود را دارد.

// انتهای پیام

 

 

 

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.