تناقضگویی در میان سخنان مسئولان دولتی درباره انتخاب آثار جشنواره سیوپنجم فیلم فجر طی روزهای پایانی هفته گذشته به اوج خود رسید. در حالی که محمد حیدری، دبیر تئاتری جشنواره فیلم فجر به طور قاطع هرگونه دخالت و اعمال نفوذ از بالا بر هیئت انتخاب جشنواره را رد کرده بود، عماد افروغ، عضو هیئت انتخاب جشنواره در گفتوگو با فریدون جیرانی در یک برنامه اینترنتی نام دو فیلم را بر زبان آورد که جزو لیست هیئت انتخاب بوده است ولی در لیست اعلامی دبیرخانه جشنواره دیده نمیشود.
ماجرا اما به اینجا ختم نشد چراکه صالحی امیری، وزیر ارشاد نیز در محضر آیتالله مکارم شیرازی از حذف ۱۰ فیلم از جشنواره با مضامین نامناسب، ضدارزشی و فمنیستی سخن گفت. اما از سویی دیگر حجتالله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی بدون نام بردن از رئیس خود تأکید کرد هیچ دخالتی در انتخاب آثار راهیافته به جشنواره فجر اعمال نشده است. در ادامه این بلبشوی مواضع، دبیر جشنواره فیلم فجر نیز روز گذشته در پاسخ به اینکه یکی از اعضای هیئت انتخاب (عماد افروغ) اعلام کرده دو فیلم «کارواجار» و «کارت پرواز» جزو لیست هیئت انتخاب برای بخش مسابقه بودهاند، گفته: این دو فیلم در بخش چشمانداز (غیررقابتی) انتخاب شده بودند اما تهیهکنندگانشان از حضور در این بخش، انصراف دادند.
از سوی دیگر شنیدهها حاکی است که گویا حذف «امپراطور جهنم» به نفع فیلم یک آقازاده بوده و دو فیلم «کارت پرواز» و «کارواجار» که در لیست هیئت انتخاب بوده و بعداً حذف شدهاند با فیلم دیگری که سرمایهگذار آن فرزند محمدرضا عارف بوده جایگزین شده است. حتی گفته میشود شخص عارف به دیدار دبیر جشنواره رفته و با حیدری برای حضور فیلم «فصل نرگس» دیدار و مذاکره کرده است.
مهدی رحمانی، کارگردان فیلم «کارت پرواز» به این صحبتهای متناقض اشاره کرده و به خبرگزاری مهر گفته است: «موضوع بحث ما درباره حذف این فیلم از بخش رقابتی جشنواره است و استناد ما هم به مصاحبه رسمی آقای عماد افروغ یکی از اعضای هیئت انتخاب است که در آن صراحتاً اعلام کردهاند دلیل حذف این فیلم از بخش مسابقه را باید از جایی غیر از هیئت انتخاب جستوجو کرد.»
از سویی دیگر شنیده میشود که فیلم «خوب، بد، جلف» ساخته پیمان قاسمخانی که در لیست اولیه هیئت انتخاب نبود با لابی و اعمال مدیریت وارد بخش مسابقه شده است.
مجموع این حواشی و تناقضگوییها تا حدود زیادی فضای ذهنی دنبالکنندگان اخبار جشنواره را دچار ابهام کرد که کدام یک از این چهار مسئول دولتی راست میگوید؛ وزیر، معاون وزیر، دبیر جشنواره یا عضو هیئت انتخاب جشنواره؟ به نظر میرسد سخن راست را باید در میان کلام افرادی جستوجو کرد که جزو تازهواردهای عرصه هستند و تجربه کمتری از سیاستورزی در گود جشنواره دارند. سابقه سیاستورزی عماد افروغ تا حدودی نشان میدهد که وی جزو افرادی است که همواره از مصلحتاندیشی پرهیز و مواضع روراستتری اتخاذ کرده است. صالحی امیری نیز تنها نزدیک دو ماه از دوره صدارتش بر وزارتخانه حساس و پرحاشیه فرهنگ و ارشاد اسلامی میگذرد و احتمالاً تا رسیدن به مرحله پختگی در اظهار نظر کردن هنوز فاصله دارد. معضلی که علی جنتی نیز با آن مواجه بود و تناقضات گفتاری او سبب شد برای اولین بار اقدام به تعریف پست جدید سخنگویی وزارت ارشاد بکند.
راه نیافتن آثاری که با ارزشهای جامعه در تضادند از سوی وزارت ارشاد خبر خوب و قابل دفاعی تلقی میشود اما شاید هنوز زود باشد که رسانهای کردن حذف آثار مغایر با ارزشها از سوی مسئولی در سطح وزیر ارشاد را یک راهبرد و سیاست فرهنگی تلقی کنیم چراکه شخصیت محافظهکار دولت یازدهم با این رویکرد تقریباً انقلابی زیاد همخوان نیست.
همه اینها حکایت از این دارد که ضعف راهبرد در مدیریت سینما و جشنواره فیلم فجر بیداد میکند. در حالی که رئیس سازمان سینمایی همواره میکوشد تا در شعار همه طیفهای فکری در سینما را از خود راضی نگه دارد و در عمل به طیفهای شبه روشنفکری ارادت نشان میدهد. وزیر جدید ارشاد موضعی انقلابی و غیرمنتظره اتخاذ میکند و با صراحت اعلام میکند که ۱۰ فیلم ضدارزشی از جشنواره کنار گذاشته شده است؛ اقدامی که اگر صرفاً تاکتیکی اتخاذ نشده باشد خبر خوبی محسوب میشود چراکه برگزارکنندگان جشنواره فجر انقلاب اسلامی همواره از نادیده گرفتن آثار ضدارزشی پرهیز داشتهاند.
* جوان
ارسال نظر